Nabycie wiedzy o strukturze i zasadach funkcjonowania systemu rodzinnego oraz cyklu życia rodziny - w szczególności problemów rodziny (społecznych, psychologicznych, emocjonalnych, opiekuńczo-wychowawczych, edukacyjnych, socjalnych itp.) w sytuacji niepełnosprawności i/lub choroby jej członka. Poznanie i nabycie umiejętności planowania form i metod pracy z rodziną osoby przewlekle, terminalnie chorej i z niepełnosprawnością ruchową. Poznanie istoty wsparcia społecznego oraz podmiotów wsparcia rodziny z osobą przewlekle, terminalnie chorą i z niepełnosprawnością ruchową w środowisku lokalnym ( tym: problemów opieki paliatywnej i hospicyjnej). Opanowanie umiejętności planowania współpracy z rodziną i jej realizacji w ramach form indywidualnych i grupowych.
Wymagania wstępne
Podstawowa wiedza dotycząca rodziny, jako środowiska życia człowieka. Zagadnienia zdrowia i choroby. Wiedza z zakresu psychologii rozwoju i osobowości dziecka/osoby dorosłej, psychologii wychowawczej.
Zakres tematyczny
Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny.
Fazy cyklu życia rodziny – charakterystyka najczęstszych problemów w poszczególnych fazach i sposobów radzenia sobie z nimi.
Osoby przewlekle, terminalnie chore i osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu – istota zagadnień, wpływ choroby/niepełnosprawności na funkcjonowanie społeczne, postrzeganie siebie.
Stosunek rodziny do osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu i osoby przewlekle i terminalnie chorej i do programu jej usprawniania.
Indywidualne i instytucjonalne wsparcie rodziny z osobą z niepełnosprawnością narządu ruchu, osobą przewlekle chorą, osobą chorą terminalnie – pojęcie i rodzaje wsparcia, umiejętności i techniki przydatne w pracy osoby udzielającej wsparcia, podmioty wsparcia w środowisku lokalnym. Rola spotkania/rozmowy na poziomie: opiekun – osoba chora terminalnie/z niepełnosprawnością narządu ruchu ( w tym: lęk przed śmiercią).
Problemy opieki paliatywnej i hospicyjnej. Ruch Hospicyjny w Polsce.
Praca z rodziną na terenie placówek wsparcia – zapotrzebowanie na współpracę, bariery współpracy, indywidualne i grupowe formy i zasady współpracy.
Wybrane techniki terapii rodzin i możliwość wykorzystania ich elementów w pedagogicznej pracy z rodziną z osobami: z niepełnosprawnością narządu ruchu, przewlekle i terminalnie chorymi, w szczególności rozwiązywaniu problemów emocjonalnych, opiekuńczo-wychowawczych, edukacyjnych, socjalnych, społecznych dzieci, rodziców i opiekunów dzieci/osób dorosłych.
Pedagigizacja i psychoedukacja rodziny osób z niepełnosprawnością narządu ruchu, osób przewlekle i terminalnie chorych – opracowanie scenariuszy spotkań z rodzinami na temat kompetencji pomocowych, trudności związanych z opieką, leczeniem i terapią.
Metody kształcenia
Dyskusja, burza mózgów, indywidualna prezentacja problematyki, praca grupowa.
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
Kolokwium z treści zrealizowanych na ćwiczeniach. Praca kontrolna nt.. wybranego zagadnienia. Przygotowanie scenariuszy spotkań z rodziną z osobą przewlekle, terminalnie chorą i rodziną z osobą z niepełnosprawnością narządu ruchu. Przygotowanie projektu dot. jednej z form wsparcia rodziny z osobą przewlekle, terminalnie chorą lub rodziną z osobą z niepełnosprawnością narządu ruchu.
Ocena wystawiona będzie na podstawie średniej arytmetycznej ocen cząstkowych.
Ocena z przedmiotu
Ocenę końcową stanowi ocena z konwersatorium.
Literatura podstawowa
Badora S., Czeredrecka B., Marzec D., Rodzina i formy jej wspomagania, Kraków 2001.
Borzyszkowska H., Problemy rehabilitacji i pomocy niepełnosprawnym w domu rodzinnym, przedszkolu i szkole, (w: ) Sowa J. Pedagogika specjalna w zarysie, Rzeszów 1998.
Dolińska-Zygmunt G. (red.). Podstawy psychologii zdrowia, Wrocław 2001.
Janion E., Dziecko przewlekle chore w rodzinie, Zielona Góra 2007,
Kościńska E., Edukacja zdrowotna seniorów i osób przewlekle chorych, Bydgoszcz 2012.
Nowicka A., Bąbka J.(red.), Człowiek i jego rodzina wobec utraty zdrowia i sprawności, Lubin 2010.
Ochonczenko H., Samopomoc społeczna w służbie ludzkiemu cierpieniu, W: Bartkowiak E., Prufer P. (red.), Cierpienie (Dylematy egzystencjalne, T.1), Zielona Góra 2009.
Orońska A. Opieka nad umierającym, Terapia 2011; 10: 9-12
Penczek M., Szafrańska A., Wybrane przestrzenie niepełnosprawności. Teoria, Diagnoza, Badania, Kraków 2018.
Sęk H., Cieślak R. (red.). Wsparcie społeczne, stres i zdrowie, Warszawa 2004.
Strugała M., Talarska D., Rehabilitacja i pielęgnowanie osób niepełnosprawnych, Warszawa 2013.
Woynarowska A., Belzyt J., Doświadczenia niepełnosprawności w przestrzeniach spotkania, Lublin 2015.
Watson M. S., Lucas C. F., Hoy A. M., Back J. N., (red.), Opieka Paliatywna, Wrocław 2007
Literatura uzupełniająca
Bishop G.D.,Psychologia zdrowia, Wrocław 2000.
Drabik J., Aktywność fizyczna w treningu zdrowotnym osób dorosłych, Gdańsk 1996.
Górecki M., Hospicjum w służbie umierających, Warszawa 2000.
Kozłowska A., Znaczenie relacji rodzinnych dla pozytywnego rozwoju dziecka, Warszawa 2000.
Kuński H., Elementy zdrowotne rekreacji fizycznej osób w wieku średnim, Warszawa 1985.
Krajewska-Kułak E, Łukaszuk C, Jankowiak B. (red.), W drodze do brzegu życia. Tom IV, Białystok 2008.
Kübler–Ross E., Rozmowy o śmierci i umieraniu, Poznań 1998.
Maciarz A., Janiszewska-Nieściuruk Z., Ochonczenko H. (red.), Człowiek niepełnosprawny w rodzinie i w środowisku lokalnym, Zielona Góra 2001.
Ochonczenko H., Kryteria udzielania pomocy ludziom niepełnosprawnym, (w:) Ochonczenko H., Liderzy środowiska lokalnego wobec osób niepełnosprawnych, Zielona Góra 2000.
Sygit K., Problemy zdrowotne i społeczne seniorów, Szczecin 2010.
de Walden-Gałuszko K., U kresu. Opieka psychopaliatywna, czyli jak pomóc choremu, rodzinie i personelowi medycznemu środkami psychologicznymi, Gdańsk 2000.
Uwagi
Zmodyfikowane przez dr Jarosław Wagner (ostatnia modyfikacja: 16-04-2020 09:52)
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.
