1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2020/2021
4. Kulturoznawstwo - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Literaturoznawstwo kulturowe

Wygeneruj PDF dla tej strony

Literaturoznawstwo kulturowe - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Uwrażliwienie studentów na XX-wieczne i XXI-wieczne tendencje istniejące w humanistyce, a znajdujące swój wyraz w tekstach kultury (w prozie, poezji, dramacie, filmie, malarstwie, rzeźbie, muzyce itd.). Zapoznanie z ważniejszymi teoriami i metodologiami obecnymi we współczesnym literaturoznawstwie, a przydatnymi też w badaniu innych dziedzin kultury. Zaznajomienie z pojęciami: powinowactwo/korespondencja sztuk, intersemiotyczność, intertekstualność, komparatystyka, interferencja sztuk, ekfraza, ekfrastyczność i in. Nabycie przez Studentów umiejętności osadzania tekstów literackich w kontekstach (szczególnie muzycznych i sztuk wizualnych). Uzyskanie umiejętności swobodnego poruszania się po polskim i europejskim obszarze kulturowym i wyrażania własnych spostrzeżeń powstałych na drodze wnikliwej analizy i interpretacji.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

brak

Zakres tematyczny

Antropologia literacka; antropologia literatury, antropologia widowisk i filmu; antropologia kultury itd. Postmodernizm i posthumanizm w literaturze i w sztuce. Postkolonializm w literaturze w kontekście procesów dekolonizacji bądź neokolonizacji; postkolonializm w powiązaniu z dekonstrukcjonizmem, (neo)marksizmem i feminizmem. XX-wieczne nurty filozoficzne i ich odzwierciedlenie w literaturze i filmie. Interferencja sztuk. Powinowactwa literatury z tekstami kultury. Pojęcie ekfrazy i ekfrastyczności. Gry intertekstualne i intersemiotyczne na płaszczyźnie: dzieło literackie – dzieło filmowe. Pogranicza tzw. literatury wysokiej a literatury popularnej. Problem adaptacji i ekranizacji. Animal studies, humanistyka ekologiczna i tzw. trzecia kultura. Posthumanizm a transhumanizm. Idea gatunków (s)towarzyszonych i ich relacji z ludźmi według Donny Haraway i ich obecność w literaturze.

Metody kształcenia

Wykład informacyjny, wykład problemowy i konwersatoryjny, praca z tekstem źródłowym, dyskusja.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Obecność i aktywny udział w zajęciach, egzamin końcowy.

Literatura podstawowa

„Ethos” 1996, nr 1-2 [33-34] (wybór).

„Teksty Drugie” 2007 nr 4 (wybór); 2007, nr 6 (całość tomu); 2008 nr 1-2 (wybór); 2011, nr 3 (wybór); 2013 nr 1-2 (wybór).

Baudrillard J., Precesja symulakrów, przeł. T. Komendant, [w:] Postmodernizm. Antologia przekładów, wybrał, oprac. i przedmową opatrzył R. Nycz, Kraków 1998, s. 175-189.

Bauman Z., Ponowoczesność jako źródło cierpień, Warszawa 2000.  

Braun L. J., Kot, który czytał wspak, przełożył Stanisław Kroszczyński, Warszawa 2007.

Coetzee J.M., Foe, tłum. M. Konikowska, Warszawa 2007.

Dziadek A., Obrazy i teksty, Katowice 2007.

Eco U., Cmentarz w Pradze, przeł. przeł. K. Żaboklicki, Warszawa 2011.

Eco U., Imię róży, przeł. A. Szymanowski, Warszawa 1988.

Jan Paweł II, Tryptyk rzymski, medytacje, Kraków 2003. 

Kulczycka D., Postmodernistyczny wymiar Cmentarza w Pradze Umberto Eco, [w:] Płynne Włochy, red. nauk. D. Artico i E. Tichoniuk-Wawrowicz, Katowice 2017, s. 114-133.

McLiam Wilson R., Zaułek łgarza, przeł. Maria Grabska-Ryńska, Katowice 2005.

Nurowska M., Nakarmić wilki, Warszawa 2010;

Spivak G. Ch., Krytyka postkolonialnego rozumu, fragment, [w:] A. Burzyńska, M.P. Markowski, Teorie literatury XX wieku. Antologia, Kraków 2006. 

Teoria-literatura-życie. Praktykowanie teorii w humanistyce współczesnej, tom I, pod red. A. Legeżyńskiej i R. Nycza, Warszawa 2012 (wybrane artykuły).

Weil K., Zwrot ku zwierzętom. Sprawozdanie, tłum. P. Sadzik, A. Barcz (przejrzała przekład), [w:] A. Barcz, M. Dąbrowska (red.), Zwierzęta, gender i kultura. Perspektywa ekologiczna, etyczna i krytyczna, Lublin 2014: E-Naukowiec. 15-35. Dostępne w: http://e-naukowiec.eu/wp-content/uploads/2014/11/Zwierzeta_gender_kultura-red.-A.Barcz-M.Dabrowska.pdf.

Literatura uzupełniająca

Antropologia widowisk. Zagadnienie i wybór tekstów, oprac. A. Chałupnik, W. Dudzik i in., wstęp i red. L. Kolankiewicz, Warszawa 2005.

Antropologizowanie humanistyki. Zjawisko – proces – perspektywy, red. J. Kowalewski, W. Piasek, Olsztyn 2009.

Czyżak A., Wilki- metafora, porównanie, paralelizm, „Polonistyka. Innowacje” 2017, nr 5, s.21-30, (dostępne w pdf).

Kulczycka D., Sacrum i antysacrum w Inwazji barbarzyńców (2003) Denysa Arcanda. W 50-lecie europejskiej i amerykańskiej rewolucji kulturalnej, „Biuletyn Edukacji Medialnej”, Edukacja Medialna KUL, 2/2017, s. 83-105.

Kulczycka D., W cieniu rewolucji kulturalnej 1968 r. O Inwazji barbarzyńców (2003) Denysa Arcanda raz jeszcze, „Media-Kultura-Komunikacja Społeczna”, 13/3, 2017, s. 99-125.

Lyotard J.-F., Kondycja ponowoczesna. Raport o stanie wiedzy, przeł. M. Kowalska i J. Migasiński, Warszawa 1997.

Michał Anioł Buonarotti, oprac. Jan Białostocki, Warszawa 1971.

Nikodem M., Tańczący z wilkami, biegnąca z wilkami. Próba Ricoeurowskiej analizy symbolu wilka [w:] Wilki i ludzie: małe kompendium wilkologii, D. Wężowicz-Ziółkowska, E. Wieczorkowska, K. Jaglarz, s. 271-286, (dostępne w pdf).

Nurowska M., Requiem dla wilka, Warszawa 2011.

Skórczewski D., Interpretacja postkolonialna: etyka nauki, nauka etyki, [w:] Filozofia i etyka interpretacji, red. A. F. Kola, A. Szahaj, Kraków 2007, s. 305-316.

Skrzypczak P., Filmowe panoramy społeczeństwa polskiego XIX wieku, Toruń 2004.

Smaga A., Freski Michała Anioła i słowa Jana Pawła II, „Pamiętnik Literacki” 2007, z. 4, s. 5-19, (dostępne w pdf).

Zawojski P., Posthumanizm, czyli humanizm naszych czasów, „Kultura i Historia” nr 32/2017, s. 68-76, (dostępne w pdf).

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr Dariusz Sagan (ostatnia modyfikacja: 18-06-2020 15:43)