Celem kursu jest poznanie istoty, metod i typów pomocy psychologicznej. Dostarczenie wiedzy z zakresu rodzajów pomocy psychologicznej oraz czynników warunkujących profesjonalną pomoc psychologiczną. Ćwiczenie umiejętności korzystania z różnych technik pomocy psychologicznej oraz adekwatnego wyboru danej strategii / typu pomocy psychologicznej do diagnozy pacjenta czy danej sytuacji kryzysowej. Zajęcia laboratoryjne koncentrują się na pracy (radzeniu sobie) z podstawowymi mechanizmami oporu przed zmianą oraz uwrażliwieniu na złożoność i wieloaspektowość kontaktu terapeutycznego. Celem jest również uświadomienie konieczności niesienia pomocy w sposób poprawny etycznie i profesjonalny oraz ćwiczenie kompetencji budowania relacji terapeutycznej i umiejętności stosowania technik komunikacyjnych.
Wymagania wstępne
Wiedza z zakresu psychologii w tym: z psychologii poznawczej, rozwojowej, społecznej i klinicznej na temat rozwoju kontroli emocjonalnej i jej zaburzeń oraz motywacji prospołecznych.
Zakres tematyczny
Istota pomocy psychologicznej. Charakterystyka zachowań pomocowych.
Relacja pomagania, cechy pomagającego. Czynniki wspierające w pomocy psychologicznej.
Omówienie wybranych problemów etycznych.
Promocja zdrowia i prewencja zaburzeń jako zapobiegawcze formy pomocy psychologicznej.
Poradnictwo psychologiczne poparte diagnozą jako wstępna forma pomocy psychologicznej.
Psychoterapia - kluczowa forma pomocy psychologicznej.
Interwencja kryzysowa.
Rehabilitacja psychiatryczna/psychologiczna a pomoc psychologiczna.
Techniki komunikacji w pomocy psychologicznej. Definicja interwencji psychologicznej (warsztaty laboratoryjne).
Definicja i warunki dobrego kontaktu terapeutycznego. Ustalenie planu i strategii terapeutycznej. Etapy strategii terapeutycznej (warsztaty laboratoryjne).
Metody kształcenia
Dyskusja dydaktyczna, praca w grupach, prezentacja, metoda przypadków (case study, analiza opisów przypadków), analiza tekstów, ćwiczenia laboratoryjne, metoda inscenizacji.
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
Zaliczenie przedmiotu:
laboratorium (na podstawie aktywności podczas zajęć oraz oceny udziału w próbach warsztatowych i ćwiczeniach laboratoryjnych)
ćwiczenia (1). obecność na zajęciach, dopuszczalne są maksymalnie 2 nieobecności, nieobecności nieusprawiedliwione należy odrobić przygotowując pracę na zadany temat (2). przygotowanie i omówienie prezentacji wybranego zagadnienia w grupach oraz (3). pozytywna ocena z zaliczenia testowego).
Zaliczenie testowe składa się z 20 pytań zamkniętych z jedną poprawną odpowiedzią.
Skala ocen: od 11 pkt - dst; 12-13 pkt. - dst plus; 14-15 pkt. - dobry; 16-17 pkt. - dobry plus; 18-20 pkt. - bardzo dobry
Ocenę końcową ustala się na podstawie średniej arytmetycznej ze wszystkich zajęć wchodzących w skład przedmiotu, zgodnie z zasadą:
od 2,5 do 3,24 - dostateczny
od 3,25 do 3,74 - dostateczny plus,
od 3,75 do 4,24 - dobry,
od 4,25 do 4,74 - dobry plus,
od 4,75 - bardzo dobry.
Zgodnie z § 26 pkt 3 Regulaminu Studiów UZ ocena nie może być niższa od najniższej, ani wyższa od najwyższej z ocen zajęć wchodzących w skład tego przedmiotu. Przy ustalaniu oceny końcowej pod uwagę bierze się także oceny negatywne uzyskane w toku egzaminowania.
Literatura podstawowa
Czabała, J., Cz. (2016). Poradnictwo psychologiczne a psychoterapia. Roczniki Psychologiczne, XIX, 3, s. 519-533.
Egan, G. (2002). Kompetentne pomaganie. Poznań: Wydawnictwo Zysk i Ska
Kottler, J., A. (2003). Skuteczny terapeuta. Gdańsk: GWP.
Kowalik, S. (2018). Stosowana psychologia rehabilitacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SHOLAR.
Kubacka-Jasiecka, D., Ziarko, M. (2016). Pomoc psychologiczna w różnych typach kryzysu. W: L. Cierpiałkowska, H. Sęk (red.), Psychologia kliniczna (r. 31, s. 673-694). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA.
Richard, J., Burl, E. (2008). Strategie interwencji kryzysowej. Warszawa: Parpamedia.
Sęk, H., Kaczmarek, Ł. (2016). Promocja zdrowia i prewencja zaburzeń. W: L. Cierpiałkowska, H. Sęk (red.), Psychologia kliniczna (r. 30, s. 657-670). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA.
Suchańska A. (1993). Trójkąt Dramatyczny i gry ratownicze. W: J. Santorski (red.), ABC psychologicznej pomocy (s. 71-84). Warszawa: Jacek Santorski & CO Agencja Wydawnicza.
Szczukiewicz, P. (2003). Pomoc psychologiczna czy psychoterapia. Remedium (s. 14-15).
Toeplitz – Winiewska, M. (2000). Etyczne aspekty uprawiania zawodu psychologa. W: J. Strelu (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki (t. 3, s. 823 – 836). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Literatura uzupełniająca
Badura-Madej, W., Dobrzyńska –Mesterhazy, A. (2000). Przemoc w rodzinie. Interwencja kryzysowa i psychoterapia. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Bronowski, P., Chotkowska, K. (2016). Nowe trendy w rehabilitacji osób chorujących psychicznie. Niepełnosprawność - zagadnienia, problemy, rozwiązania, 3(20), 11-20.
Cierpiałkowska, L., Sęk, H., (red.), (2020). Psychologia kliniczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA.
Feltham C., Horton I. (2013). Psychoterapia i poradnictwo. Gdańsk: GWP.
Greenstone, J. (2004). Interwencja kryzysowa. Gdańsk: GWP
Grzesiuk, L. (red.), (2000). Psychoterapia. Szkoły, zjawiska, techniki i specyficzne problemy. Warszawa: PWN.
Padesky, Ch., A., Greenberger, D. (2004). Umysł ponad nastrojem. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Sęk, H., Brzezińska, A. (2020) Podstawy pomocy psychologicznej (r. 20). W: D. Doliński, J. Strelau (red.) Psychologia. Tom II. Gdańsk: GWP.
Strelau, J. (red.), (2003). Psychologia. Podręcznik akademicki. Gdańsk: GWP.
van Agteren, J., Iasiello, M., Lo, L., Bartholomaeus, J., Kopsaftis, Z., Carey, M., & Kyrios, M. (2021). A systematic review and meta-analysis of psychological interventions to improve mental wellbeing. Nature Human Behaviour, 5(5), 631–652. https://doi.org/10.1038/s41562-021-01093-w
Uwagi
Zmodyfikowane przez dr hab. Iwona Grzegorzewska, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 12-04-2023 14:18)
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.