1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2022/2023
4. Filologia polska - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Historia literatury polskiej: literatura Młodej Polski i XX-lecia międzywojennego

Wygeneruj PDF dla tej strony

Historia literatury polskiej: literatura Młodej Polski i XX-lecia międzywojennego - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Zapoznanie ze specyfiką światopoglądowo-artystyczną epoki Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego, rolą obu epok w historii literatury, wielogatunkowością i wielostylowością tekstów literackich, z najważniejszymi trendami i nurtami zarówno awangardowo-nowatorskimi, jak i tradycyjnymi – stąd przegląd i analiza najwybitniejszych utworów obu epok, reprezentujących różne rodzaje i gatunki literackie, różną tematykę i problematykę, choć z dominantą aspektu metafizycznego i artystowskiego.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Zaliczenie poprzedniego kursu z historii literatury polskiej.

Zakres tematyczny

Periodyzacja epok, kwestia nazewnictwa, geografii życia literackiego i instytucji kulturalnych. Rola pokoleń literackich. Ranga programów i manifestów, grup literackich i czasopiśmiennictwa. Światopoglądowo-filozoficzne fundamenty rozwojowe Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego. Stosunek do sztuki, artysty, cyganerii artystycznej, korespondencji sztuk. Charakterystyka poezji, prozy, dramatu i teatru oraz krytyki literackiej w obu epokach.

Tematyka wykładów:

1. Przełom antypozytywistyczny, programy młodych i polemiki literackie – narodziny Młodej Polski.
2. Ferment artystyczny; filozoficzne inspiracje. Główne motywy i wątki sztuki modernizmu.
3. Młodopolskie „-izmy” (impresjonizm, symbolizm, ekspresjonizm, klasycyzm, franciszkanizm, naturalizm).
4. Geneza i charakter liryki młodopolskiej.
5. Dramat okresu Młodej Polski.
6. Przemiany w prozie.
7. Dwudziestolecie międzywojenne – kontekst historyczny (literatura a rzeczywistość).
8. Życie literackie epoki – kawiarnie i kabarety, czasopisma, ośrodki kultury itd.
9. Najważniejsze ugrupowania poetyckie okresu międzywojennego i ich programy.
10. Główne nurty prozy międzywojennej.
11. Dramat okresu międzywojnia – najważniejsze odmiany i zjawiska.
12. Katastrofizm w literaturze dwudziestolecia międzywojennego.

Tematyka zajęć:

1. Dekadentyzm w poezji Stanisława Koraba Brzozowskiego.
2. Główne motywy tematyczne w poezji Kazimierza Przerwy-Tetmajera.
3. Dramaturgia Stanisława Wyspiańskiego (np. Wesele, Noc listopadowa).
4. Młodopolska powieść artystowska/eksperymentalna (np. Próchno Wacława Berenta, Pałuba Karola Irzykowskiego).
5. Problematyka filozoficzna i światopoglądowa wierszy Bolesława Leśmiana.
6. Przemiany w poezji Leopolda Staffa (etap młodopolski i międzywojenny).
7. Przegląd prozy młodopolskiej (wybrane powieści – referaty).
8. Poezja skamandrytów.
9. Międzywojenna poezja awangardowa (m.in. model liryki Juliana Przybosia i futuryzm polski – twórczość Brunona Jasieńskiego).
10. Cudzoziemka Marii Kuncewiczowej jako powieść psychologiczna.
11. Kreacjonizm w Sklepach cynamonowych i Sanatorium pod Klepsydrą Brunona Schulza (wybrane teksty).
12. Międzywojenna twórczość Witolda Gombrowicza (np. Ferdydurke, Iwona, księżniczka Burgunda).
13. Twórczość Stanisława Ignacego Witkiewicza (np. Szewcy, W małym dworku, Pożegnanie jesieni).
14. Międzywojenne opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza.

Metody kształcenia

Wykład – wykład informacyjny.

Konwersatorium – dyskusja, praca z tekstem źródłowym, prezentacja dłuższej wypowiedzi uprzednio przygotowanej.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykład – obecność na wykładach, zdanie egzaminu. 

Konwersatorium – aktywny udział w zajęciach, głos w dyskusji, referat.

Literatura podstawowa

Hutnikiewicz A., Młoda Polska, Warszawa 1992.

Kaniewska B., Legeżyńska A., Śliwiński P., Literatura polska XX wieku, Poznań 2005.

Kwiatkowski J., Dwudziestolecie międzywojenne, Warszawa 2000.

Podraza-Kwiatkowska M., Literatura Młodej Polski, Warszawa 1992.

Literatura uzupełniająca

Głowiński M., Powieść młodopolska, Kraków 1997.

Hutnikiewicz A., Od czystej formy do literatury faktu. Główne teorie i programy literackie, Warszawa 1988.

Literatura polska. Młoda Polska, red. J. Kulczycka-Saloni i in., Warszawa 1991.

Nasiłowska A., Trzydziestolecie 1914-1944, Warszawa 1995.

Podraza-Kwiatkowska M., Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski, Kraków 1994.

Słownik literatury polskiej XX wieku, red. A. Brodzka i in., Warszawa 1992.

Stulecie Młodej Polski, red. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków 1995.

Tomkowski J., Młoda Polska, Warszawa 2001.

Zawada A., Dwudziestolecie literackie, Wrocław 1995.

Literatura według potrzeb (np. odnosząca się do tematów referatów).

Uwagi

brak

Zmodyfikowane przez dr Joanna Wawryk (ostatnia modyfikacja: 02-05-2022 08:39)