1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2016/2017
4. Pedagogika / Pedagogika opiekuńczo-wychowawcza i profilaktyka - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Metodyka pracy wychowawczo - opiekuńczej I

Wygeneruj PDF dla tej strony

Metodyka pracy wychowawczo - opiekuńczej I - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Poznanie ogólnej metodyki pracy opiekuńczo-wychowawczej, kształtowanie kompetencji refleksyjnego praktyka – opiekuna – wychowawcy oraz umiejętności tworzenia i modyfikacji warsztatu opiekuna-wychowawcy. Poznanie i adekwatne, refleksyjne zastosowanie metod i form pracy opiekuńczo-wychowawczej. Rozwijanie kompetencji metodycznych z zakresu pracy opiekuńczo-wychowawczej: rozwijanie umiejętności dostosowania metod i form pracy do wymagań grupy; rozwijanie umiejętności przygotowania dokumentacji pracy opiekuńczo-wychowawczej (scenariusze zajęć); uświadomienie indywidualnych zasobów i ograniczeń w pracy opiekuńczo-wychowawczej; rozwijanie umiejętności interpersonalnych potrzebnych w pracy opiekuńczo-wychowawczej.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Znajomość teoretycznych podstaw opieki i wychowania, psychologii

Zakres tematyczny

Wykłady

Wprowadzenie do ogólnej metodyki opieki i wychowania. Zakres i przedmiot metodyki pracy opiekuńczo-wychowawczej; relacje między wiedza ogólną, metodyką a praktyką, funkcje metodyki, rodzaje twierdzeń, źródła treściowe metodyki opieki i wychowania, metodyki szczegółowe w pracy opiekuńczo-wychowawczej, warsztat opiekuna-wychowawcy. Modelowanie i optymalizowanie pracy opiekuńczo-wychowawczej. Planowanie (projektowanie) w pracy opiekuńczo-wychowawczej. Podstawowe operacje składające się na proces planowania pracy opiekuńczo-wychowawczej. Zalety zapisanego planu. Cechy dobrego planu. Trudności w planowaniu pracy opiekuńczo-wychowawczej. Źródła treściowe planu działania opiekuńczo-wychowawczego. Podstawowe kategorie treściowe planu. Struktura i możliwości konstruowania planu działania opiekuńczo-wychowawczego. Rodzaje planów w pracy opiekuńczo-wychowawczej. Standardy usług opiekuńczo-wychowawczych i nadzór nad ich realizacją. Program opieki indywidualnej oraz instytucji opiekuńczo-wychowawczej (dochodzenia do standardów). Stopnie awansu zawodowego (program rozwoju zawodowego nauczyciela, opiekuna-wychowawcy). Diagnoza, ocenianie i ewaluacja w procesie opiekuńczo-wychowawczym (aspekt jednostkowy, grupowy, instytucjonalny). Formy i metody opieki ich związek z efektywnością opieki i wychowania. (Rozumienie pojęć „forma opieki”, „forma wychowania”, „metoda opieki”, „metoda wychowania”. Rodzaje form opieki i wychowania. Rodzaje metod opieki i wychowania. Poznanie wybranych metod opieki i wychowania: werbalne, niewerbalne, alternatywne – aktywizujące). Znaczenie kształtowania kontaktów, więzi, atmosfery w pracy opiekuńczo-wychowawczej w różnych. 

Laboratoria

Wprowadzenie do pracy z grupą: ustalenie kontraktu grupowego. Zasady funkcjonowania grup, zasady integracji grupy, dynamika rozwoju grupy. Podstawowe problemy komunikacji w pracy opiekuńczo-wychowawczej. Bariery komunikacyjne i ich znaczenie w procesie wychowania. Rozwijanie umiejętności komunikacyjnych. Agresja, asertywność, uległość w pracy opiekuńczo-wychowawczej. Wykorzystanie zachowań asertywnych w relacjach wychowawczych. Prawa dziecka: specyfika poszczególnych praw dziecka, uwrażliwianie na sytuacje łamania praw dziecka. Twórcze myślenie. Wykorzystanie metod i form twórczego myślenia w pracy opiekuńczo-wychowawczej. Grupa, jako zwierciadło społeczne. Budowanie tożsamości grupowej. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem: przyczyny powstawania stresu, indywidualne strategie radzenia sobie ze stresem, wykorzystanie metod relaksacji w pracy opiekuńczo-wychowawczej.

Metody kształcenia

Wykłady – wykład konwencjonalny z elementami dyskusji i pokazem medialnym.

Laboratoria  – praca w grupach, gry dydaktyczne, inscenizacje, gry symulacyjne, praca z książką, metody ekspresyjne, dyskusja, burza mózgów.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykłady

Podstawą zaliczenia wykładów jest pozytywna ocena z pisemnego kolokwium z progami punktowymi.

 

Laboratoria

Podstawą zaliczenia laboratorium jest: ocena samodzielnie przygotowanych scenariuszy zajęć wychowawczych (kryteria oceny: formułowanie adekwatnych celów zajęć, dobór odpowiednich do tematu metod i form pracy, innowacyjność, twórczość) – 50% oceny; ocena aktywnego udziału w zajęciach (50% oceny).

 

Ocena końcowa

Ocena końcowa z przedmiotu jest średnią arytmetyczną pozytywnych ocen z laboratoriów i wykładu.

Literatura podstawowa

1. Gajewska G., Pedagogika opiekuńcza: elementy metodyki, Zielona Góra 2009.
2. Gajewska G., Doliński A., Teoretyczno-metodyczne aspekty warsztatu pracy pedagoga: scenariusze zajęć wychowawczych, T. I, Zielona Góra 2002, 2007.
3. Dąbrowski Z., Pedagogika opiekuńcza w zarysie, cz. 2, Olsztyn 2006.
4. Kamińska U., Metodyka pracy wychowawczo-opiekuńczej, Katowice 2002.
5. Kelm A., Węzłowe problemy pedagogiki opiekuńczej, Warszawa 2000.
6. Łobocki M., W poszukiwaniu skutecznych form wychowania, Warszawa 1990.
7. Vopel K.W., Poradnik dla prowadzących grupy, Kielce 1999.

Literatura uzupełniająca

1. Brągiel J., Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej: wybrane zagadnienia do ćwiczeń, skrypt dla studentów III i IV roku pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej studiów stacjonarnych i zaocznych, Opole 1984.
2. Dąbrowska-Jabłońska I., red., Terapia dzieci i młodzieży: metody i techniki pomocy psychopedagogicznej, Kraków 2006.
3. Dąbrowski Z., red., Węzłowe problemy opieki i wychowania w domu dziecka, Olsztyn 1997.
4. Diemut H., Łagodzenie konfliktów w szkole i w pracy z młodzieżą: poradnik do treningu mediacji, Kielce 2002.
5. Gajewska G., Bazydło-Stodolna K., Teoretyczno-metodyczne podstawy pracy opiekuńczo-wychowawczej w świetlicy: scenariusze zajęć wychowawczych, T. VIII, Zielona Góra 2005.
6. Gajewska G., Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej, [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI w.,  T. III, red. T.Pilch, Warszawa 2004.
7. Gajewska G., Szczęsna A., Turska E., Teoretyczno-metodyczne podstawy opieki i wychowania w internacie i bursie szkolnej: scenariusze spotkań wychowawczych z młodzieżą, T. XI, Zielona Góra 2009.
8. Gajewska G., Szczęsna A., Turska E., Teoretyczno-metodyczne podstawy warsztatu wychowawcy kolonii: scenariusze zajęć wychowawczych, programy kolonii, półkolonii, obozów, biwaków, T. X, Zielona Góra 2008.
9. Gajewska G., Turska E., Teoretyczno-metodyczne aspekty opieki i wychowania w świetlicy: scenariusze spotkań, programy, T. XII, Zielona Góra 2011.
10. Grochulska J., Agresja u dzieci, Warszawa 1993.
11. Hamer H., Klucz do efektywności nauczania, Warszawa 1994.
12. Król-Fijewska M., Trening asertywności, Warszawa 1992.
13. Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie, Kraków 2004.
14. Nęcka E., Trening twórczości: podręcznik dla psychologów, pedagogów, nauczycieli, Kraków 1998.
15. Oyster C.K., Grupy, Poznań 2002.
16. Schenk C., Relaksacja – sposób na stres, Warszawa 1996.
17. Vopel K., Jak pobudzić kreatywność grupy, Kielce 2003.
18. Vopel K.W., Poradnik dla prowadzących grupy, Kielce 1999.

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr Jarosław Wagner (ostatnia modyfikacja: 03-09-2016 14:41)