1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2016/2017
4. Coaching i doradztwo filozoficzne - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Filozofia kultury z elementami estetyki

Wygeneruj PDF dla tej strony

Filozofia kultury z elementami estetyki - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Celem przedmiotu jest przekazanie studentom podstawowej wiedzy na temat kluczowych pojęć, koncepcji oraz teorii z zakresu filozofii kultury i estetyki.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Podstawy historii, historii kultury i sztuki, wiedza o współczesnej kulturze.

Zakres tematyczny

Wykład:

1. Próby definiowania kultury.

2. Specyfika filozofii kultury i jej miejsce pośród innych dziedzin badań nad kulturą.

3. Główne paradygmaty badawcze w teorii kultury: ewolucjonizm, dyfuzjonizm, funkcjonalizm, konfiguracjonizm, strukturalizm, podejście lingwistyczne, krytyczne, neodarwinizm, i.in.

4. Wybrane problemy filozofii kultury: relacja natura-kultura, kultura a poznanie, rozwój kultury, kultura a świadomość, rola sacrum i profanum w kulturze, kulturotwórcza rola technologii i mediów, władza a kultura, kulturowe czynniki budowania tożsamości (gender, narodowość, religia, itp.), kulturowe formowanie ciała.

5. Społeczne miejsce sztuki, jej rola w obrębie kultury współczesnej (kultura masowa, dystans, dehumanizacja sztuki).

6.Klasyczne koncepcje estetyczne.

7. Estetyka nowożytna.

8. Klasyczna estetyka niemiecka – od Kanta do Hegla.

 

Ćwiczenia:

I. Wybrane koncepcje filozofii kultury:

- Spengler i zmierzch zachodniej cywilizacji;

- Psychoanaliza i kultura ograniczająca naturę;

- Plessner i Gehlen — kultura wspomagająca naturę;

- Cassirer — neokantyzm i teoria form symbolicznych

- Szkoła Frankfurcka, Ortega y Gasset — krytyczna teoria kultury, kultura masowa

- Heidegger, Gadamer, Ricoeur - hermeneutyczne ujęcie kultury

- Levi-Strauss — ukryte struktury kultury

- Bourdieu — habitus, pole i kapitał symboliczny jako determinanty kultury

- Foucault, Habermas, Fairclough — kultura w ujęciu teorii dyskursu

- Baudrillard, Zizek, Agamben — strategie krytyki kultury współczesnej

- McLuhan, Ong, Ulmer, Flusser — medialne determinanty kultury

- Kristeva, Haraway — feministyczna krytyka kultury’

II. Główne problemy estetyki współczesnej.

Dwudziestowieczne estetyki filozoficzne - fenomenologia, psychoanaliza, egzystencjalizm, marksizm i Szkoła Frankfurcka, hermeneutyka.

Inspiracje postmodernistyczne w teorii sztuki. Próby przełamania kryzysu współczesnej estetyki. Nietzscheańskie podstawy współczesnej krytyki estetycznej.

Modernizm jako zapowiedź ponowoczesnych problemów w ujęciu Zygmunta Baumana.

Dekonstrukcja modernizmu – Jaques Derrida, Jonathan Culler, Paul de Man.

Wzniosłość w koncepcji Jean-Francoisa Lyotarda.

Ustanowienie nowego pola współdziałania filozofii i sztuki. Propozycja Wolfganga Welscha

Metody kształcenia

Egzamin pisemny, dyskusja problemowa,

Ćwiczenia: weryfikacja przygotowania do zajęć, punkty za aktywność na zajęciach, krytyczne notatki o tekstach źródłowych.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Zbiorcza ocena aktywności na zajęciach.

Obecność na wykładach.

Literatura podstawowa

1. Baldwin Elain i inni, Wstęp do kulturoznawstwa, Zysk i spółka, Poznań 2007.

2. Dziemidok Bogdan, Główne kontrowersje estetyki współczesnej, Warszawa 2002.

2. Godlewski Grzegorz, Antropologia słowa. Warszawa 2004.

3. Godlewski Grzegorz i in., Wprowadzenie do wiedzy o kulturze.Warszawa 1993.

4. Gołaszewska Maria, Estetyka i antyestetyka. Warszawa 1984.

5. Konersmann Ralf,,Filozofia kultury. Wprowadzenie. Warszawa 2013.

6. Mencel Andrzej, Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów. Warszawa 2005.

7. Morawski Stefan, Na zakręcie: od sztuki do posztuki. Kraków 1985.

8. Nowicka Ewa, Świat człowieka - świat kultury. Warszawa 2012.

9. Rosińska Zofia, Joanna Michalik, Co to jest filozofia kultury. Warszawa 2006.

10.Tatarkiewicz Władysław, Historia estetyki, (T.1: Estetyka starożytna, T.2: Estetyka średniowieczna, T.3: Estetyka nowożytna).

11. Wilkoszewska Krystyna, Estetyki filozoficzne XX w. Kraków 2000.

Literatura uzupełniająca

1. Carroll Noel, Filozofia sztuki masowej. Gdańsk 2011.
2. Postmodernizm. Wybór tekstów, red. R. Nycz. Kraków 1997.
3. Teoretycy, pisarze  artyści o sztuce. Od starożytności do 1500. Wyb. i oprac. Jan Białostocki.  Warszawa 1985.
4. Teoretycy, pisarze  artyści o sztuce. 1500 - 1600. Wyb. i oprac. Jan Białostocki.  Warszawa 1988.

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr hab. Roman Sapeńko, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 07-11-2016 14:24)