Celem przedmiotu jest poznanie głównych nurtów obecnych we współczesnej polskiej prozie fantastycznej. Student pozna zarówno mechanizmy ewolucji tej literatury, jej rynkowe i pozarynkowe uwarunkowania, a także najważniejsze problemy podejmowane przez pisarzy oraz główne cechy stosowanych przez nich poetyk. Student w trakcie zajęć będzie miał możliwość zapoznania się zarówno z wiedzą dotyczącą specyfiki polskiej prozy fantastycznej jak i poznać najważniejsze dzieła należące do jej kanonu.
Wymagania wstępne
Znajomość literatury popularnej w zakresie wyznaczonym przez lektury z kanonu szkolnego.
Zakres tematyczny
Wykłady:
Nowożytne początki polskiej fantastyki
Proza fantastyczna Jerzego Żuławskiego i Stefana Grabińskiego
Wczesne sf Krzysztofa Borunia i Andrzejem Trepką
Główne problemy fantastyki Stanisława Lema
Powieści nurtu socjologicznego
Fantastyka spekulacyjna
Powieści z nurtu rzeczywistości alternatywnej
Polska space opera oraz cyber punk
Proza Jacka Dukaja
Powieść grozy
Polska powieść fantasy
Powieści z grupy subgatunków hybrydalnych
Fantastyka historyczna
Ewolucja środowiska literackiego
Twórcy fantastyki wkraczający do mainstreamu
Cwiczenia:
Zajęcia organizacyjne
Wprowadzenie do polskiej prozy fantastycznej ostatnich czterech dekad
Stanisław Lem
Janusz Zajdel: fantastyka nurtu socjologicznego
Andrzej Sapkowski: fantasy po polsku
Początek lat 80.
Robert Wegner i polska scena fantasy
Polska fantastyka alternatywna
Nowa generacja autorów
Z getta do mainstreamu: Orbitowski, Małecki
Science fiction XXI wieku
Steampunk/cyberpunk
Fantastyka religijna/space opera
Jacek Dukaj
Polska fantastyka w perspektywie krytycznej
Metody kształcenia
Wykład oraz ćwiczenia. Metody nauczania teoretycznego (elementy wykładu problemowego, objaśnienia w przypadku wykładów) i praktycznego (analiza, interpretacja, dyskusja w przypadku ćwiczeń).
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
Warunkiem zaliczenia jest zdanie egzaminu końcowego obejmującego znajomość podstawowego kanonu lektur, wskazanych podręczników oraz treści przekazanych na wykładach oraz ćwiczeniach, pozytywna ocena z kolokwium zaliczeniowego oraz pracy semstralnej.
Literatura podstawowa
Antoni Smuszkiewicz, Zaczarowana gra. Zarys dziejów polskiej fantastyki naukowej, Stawiguda 2016.
Adam Mazurkiewicz, O polskiej literaturze fantastycznonaukowej lat 1990-2004, Łódź 2007.
Mariusz M. Leś, Fantastyka socjologiczna. Poetyka i myślenie utopijne, Bydgoszcz 2008.
Magdalena Roszczynialska, Sztuka fantasy Andrzeja Sapkowskiego. Problemy poetyki. Kraków 2009.
Anita Has-Tokarz, Horror w literaturze współczesnej i filmie, Lublin 2011.
Jerzy Jarzębski, Wszechświat Lema, Kraków 2003.
Artur Nowakowski, Fanzin SF. Artyści-wydawcy-fandom, Poznań 2017.
Lista lektur:
Nowe idzie. Antologia, Warszawa 2008
Science Ficino. Antologia, Warszawa 2011
Cholewa Michał, Forta, Warszawa 2014.
Baraniecki M., Głowa Kasandry, Warszawa 1985.
Baraniecki M., Wynajęty człowiek, [w:] "Fantastyka" 1984, nr 6 (21), s. 45
Białołęcka Ewa, Tkacz iluzji, Warszawa 1997.
Brzezińska Anna, Zbójecki gościniec, Warszawa 2002.
Brzezińska Anna, Wody głębokie jak niebo, Warszawa 2005.
Cyran Janusz, Ciemne Lustra, Lublin 2006.
Ćwiek Jakub, Chłopcy, Kraków 2012.
Ćwiek J., Prolog, [w:] Kłamca 1, Lublin 2011.
Ćwiek J., Jak było na początku, [w:] Kłamca 1, Lublin 2011.
Wegner Robert, M. Opowieści z meekhańskiego pogranicza. Północ-Południe, Warszawa 2009.
Wolski, Marcin Wallenrod, Poznań 2012.
Podlewski Marcin, Głębia. Skokowiec, Lublin 2015.
Jamiołkowski Marcin, Keller, Warszawa 2015.
Literatura uzupełniająca
Andrzej Stoff, Lem i inni. Szkice o polskiej science-fiction, Bydgoszcz 1990.
Tenże, Polska literatura fantastyczna. Interpretacje. Toruń 2005.
Łukasz Jan Berezowski, Władza i polityka w literaturze political fiction: prawda czy fikcja, Warszawa 2013.
Maciej Płaza, O poznaniu w twórczości Stanisława Lema, Wrocław 2006.
Jolanta Łaba, Idee religijne w literaturze fantasy, Gdańsk 2010.
Dominika Oramus, O pomieszaniu gatunków. Science Fiction a postmodernizm, Warszawa 2010.
Adam Mazurkiewicz, Z problematyki cyberpunku. Literatura -sztuka - kultura, Łódź 2014.
Literatura i kultura popularna. Badania, analizy, interpretacje, red. Anna Gemra, Wrocław 2015.
Grażyna Gajewska, Arcy-nieludzkie. Przez science fiction do antropologii cyborgów, Poznań 2010.
Asimov I., Magia i złoto, Rebis, Poznań 2000.
Będkowski L., Ponure raje Janusza A. Zajdla, Gdańsk 2000.
Caillois R., Od baśni do sf, w: Odpowiedzialność i styl, Warszawa 1967.
Cetnarowski M., Podwójna tożsamość bogów, Kraków 2017.
Dukaj J., A mogło być tak pięknie, NF nr 7, 2004.
Dukaj J. Krajobraz po zwycięstwie czyli polska fantastyka AD 2006, Nowa Fantastyka nr 1, 2007.
Dukaj J., Odpowiedź Jacka Dukaja, Nowa Fantastyka nr 3, 1998.
Dukaj J., SF po Lemie, Dekada Literacka 2002, nr 1/2
Dukaj J., Smutek baśni zbyt prawdziwych, Nowa Fantastyka nr 3, 1998.
Dukaj J., Więcej, lepiej i po polsku, NF nr 7, 2005.
Dziadkowiak K., Tolkienowska koncepcja fantasy mitopoetycznej. Próba badania teologicznego. Anatomia Fantastyki nr 16, 2011.
Eco U., Superman w literaturze masowej, Warszawa 1996.
Inglot J., Dokąd jedzie ten tramwaj?, Odra nr 2, 2000.
Inglot J., Wariat z pochodnią, Fenix nr 6, 1996.
Kaczor K., Bogactwo polskich światów fantasy. Od braku nadziei ku eukatastrophe, w: Anatomia wyobraźni, Gdańsk 2014.K Kaczor K., Geralt, czarownice i wampir. Recykling kulturowy Andrzeja Sapkowskiego, Gdańsk 2006.
Kaczor K., Z getta do mainstreamu. Polskie pole literackie fantasy (1982-2012), Kraków 2017.
Kołodziejczak T., Pirogiada, "Nowa Fantastyka" 1993, nr 12 (135), s. 65.
Lichański J.Z., Aure entuluva, "Nowa Fantastyka" 1993, nr 12 (135), s. 68.
Lichański J., Epos i retoryka, W: Retoryka i badania literackie, Warszawa 1998.
Martuszewska A., Ta trzecia. Problemy literatury popularnej, Gdańsk 1997.
Orbitowski Ł., Krajobraz po Dukaju, Nowa Fantastyka nr 3, 2007.
Oramus M., Siedem grzechów głównych polskiej science fiction, [w:] "Fantastyka" 1985, nr 7, s. 59.
Parowski M., Czas fantastyki, Warszawa 2014.
Parowski M., Kukułka na koniu trojańskim, Warszawa 2017.
Parowski M., Małpy Pana Boga. Słowa, Warszawa 2011.
Piekara J. Jest złoto w Szarych Górach, "Nowa Fantastyka" 1993, nr 12, s. 66.
Sapkowski A., Macie rację, króliczki, "Nowa Fantastyka" 1993, nr 12 (135), s. 68.
Sapkowski A., Rękopis znaleziony w smoczej jamie, Warszawa 2001.
Sapkowski A., Piróg, albo Nie ma złota w Szarych Górach, "Nowa Fantastyka" 1993, nr 5 (128), s.
Słownik rodzajów i gatunków literackich, Warszawa 2012.
Tolkien J.R.R., Drzewo i liść oraz mytopheia, Poznań 1994.
Trocha B., Degradacja mitu w literaturze fantasy, Zielona Góra 2009.
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.