Student zdobędzie wiedzę na temat profilaktyki społecznej w Polsce i za granicą. Pozna cele, zadania, poziomy profilaktyki, strategie profilaktyczne, obszary skutecznej profilaktyki w szkole i środowisku pozna standaryzowane programy profilaktyczne oraz zdobędzie wiedzę dotyczącą tworzenia programów profilaktycznych. Pozna specyfikę oddziaływań profilaktycznych adresowanych do wybranych form niedostosowania społecznego (m.in. adresowanych do osób z niepełnosprawnością intelektualną, z niepełnosprawnością ruchową, chorych przewlekle oraz osób z zaburzeniami ze spectrum autyzmu).
Wymagania wstępne
Wiedza z zakresu psychologii rozwojowej, pedagogiki resocjalizacyjnej i niedostosowania społecznego dzieci i młodzieży oraz jego przyczyn.
Zakres tematyczny
Wykład:
Strategie działań profilaktycznych adresowanych do dzieci i młodzieży z różnymi ograniczeniami w tym: niepełnosprawności intelektualnej i ruchowej, chorych przewlekle i osób ze spectrum autyzmu. Podstawowe zasady, formy i podstawy prawne tworzenia programów profilaktyki. Programy i działania profilaktyczne. Programy wczesnej interwencji. Podstawowe składniki programów profilaktyki i wczesnej interwencji.
Profilaktyka w działalności szkoły. Szkolne i środowiskowe programy profilaktyczne. Podstawy prawne działalności profilaktycznej placówek opiekuńczo-wychowawczych.
Zasady konstruowania programów profilaktycznych. Standardy programów profilaktycznych.
Przegląd wybranych profesjonalnych programów profilaktycznych
Rola profilaktyki w neutralizowaniu zachowań aspołecznych.
Ćwiczenia:
Ogólne informacje o profilaktyce społecznej (kontrowersje terminologiczne, wyjaśnienie pojęć;
Czynniki zagrażające i chroniące. Cele profilaktyki, jej poziomy, rodzaje. Modele profilaktyki);
Podstawy prawne działalności profilaktycznej placówek opiekuńczo-wychowawczych. Profilaktyka w działalności szkoły.
Programy i działania profilaktyczne.
Strategie działań profilaktycznych adresowanych do dzieci i młodzieży z niepełosprawnością.
Szkolne i środowiskowe programy profilaktyczne (przegląd wybranych profesjonalnych programów profilaktycznych);
Rola diagnozy w projektowaniu programów i realizacji działań profilaktycznych, Wykorzystanie diagnozy do projektowania programów i realizacji działań profilaktycznych, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami.
Zasady konstruowania programów profilaktycznych. Standardy programów profilaktycznych.
Poznanie ogólnych działań profilaktycznych w zakresie trzech poziomów profilaktyki w wybranych formach niedostosowania społecznego: uzależnienia od alkoholu oraz współuzależnienia; uzależnienia od narkotyków; profilaktyki agresji i przemocy domowej, profilaktyki sekt i destrukcyjnych subkultur, profilaktyki samobójstw. Specyfika pracy z osobami z niepełnosprawnościami przejawiającymi wybrane formy niedostosowania społecznego.
.
Metody kształcenia
zajęcia warsztatowe, praca z książką.dyskusja, pokaz, metody problemowe, gry dydaktyczne
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
Wykład: test z wiedzy
Ćwiczenia: test z wiedzy; opracowanie problemowe zagadnień oraz ocena zaangażowania studenta w trakcie projektowania działań profilaktycznych na zajęciach.
Ocena z przedmiotu
Oceną końcową jest oceną z ćwiczeń i wykładu.
Literatura podstawowa
Borzucka-Sitkiewicz K., Kowalczewska-Grabowska K. Profilaktyka społeczna. Aspekty teoretyczno-metodyczne, Katowice 2013.
Bałandynowicz A., Profilaktyka i środki probacyjne [w:] B. Urban, J. Stanik (red.), Resocjalizacja, t. 2. Warszawa 2008.
Chrzanowska I., Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności, Kraków, 2015.
Gaś Z. B., Profilaktyka w szkole. Warszawa 2006.
Gaś Z. B., Szkoła i nauczyciel w percepcji uczniów. Warszawa 1999.
Ostaszewski K., Koncepcja wczesnej profilaktyki uzależnień. „Remedium” nr 1-2, 1993
Szymańska J., Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki, Warszawa 2002
Wojcieszek K., Wygrać Zycie. Szkolny program profilaktyki, Kraków 2002
Literatura uzupełniająca
Arendarska A., Wojcieszek K., Przygotowanie do profilaktyki domowej. Warszawa 1996.
Jędrzejko M.Z. i in., Narkotyki i dopalacze. Zjawisko, zagrożenia, rozpoznawanie zachowań, profilaktyka, Warszawa 2016.
Kowalski M i in., Profilaktyka społeczna - edukacja - zdrowie. Twórcze wiązanie teorii i praktyki, Zielona Góra 2018.
Macander D., Profilaktyka uzależnień w szkole. „Narkomania” 2007, nr 1
Ostaszewski K., Skuteczność profilaktyki używania substancji psychoaktywnych. Warszawa 2003.
Społeczność lokalna i społeczeństwo obywatelskie. [w:] Słownik Społeczny. Kraków 2004.
Sztuka M., Izdebski Z., Specjalistyczne programy korekcyjno-resocjalizacyjne. [w:] B. Urban, M. Stanik (red.), Resocjalizacja, t. 2. Warszawa 2008.
Szymańska J., Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki. Warszawa 2000
Wojcieszek K., Szymańska J., Standardy jakości pierwszorzędowych programów profilaktycznych realizowanych w szkołach i placówkach oświatowych, www.cmppp.edu.pl/profilaktyka
Zajączkowski K., Profilaktyka zachowań dewiacyjnych dzieci i młodzieży. Toruń 1998.
Uwagi
Zmodyfikowane przez dr Lidia Wawryk (ostatnia modyfikacja: 17-04-2020 16:42)
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.