Nabycie wiedzy o strukturze i zasadach funkcjonowania systemu rodzinnego oraz cyklu życia rodziny. Poznanie istoty wsparcia społecznego oraz podmiotów wsparcia rodziny z osobą z niepełnosprawnością intelektualną w środowisku lokalnym. Poznanie form i metod pracy z rodziną osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Opanowanie umiejętności planowania współpracy z rodziną i jej realizacji w ramach form indywidualnych i grupowych.
Wymagania wstępne
Podstawowa wiedza dotycząca rodziny, jako środowiska życia człowieka. Wiedza z zakresu psychologii rozwoju i osobowości oraz psychologii wychowawczej.
Zakres tematyczny
Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny
Fazy cyklu życia rodziny – charakterystyka najczęstszych problemów w poszczególnych fazach i sposobów radzenia sobie z nimi.
Osoba z niepełnosprawnością intelektualną – postrzeganie społeczne, wpłw niepełnosprawności na funkcjonowanie społeczne.
Stosunek rodziny do osoby z niepełnosprawnością intelektualną i do programu jej usprawniania. Indywidualne i instytucjonalne wsparcie rodziny z osobą z niepełnosprawnością intelektualną – pojęcie i rodzaje wsparcia, umiejętności i techniki przydatne w pracy osoby udzielającej wsparcia, podmioty wsparcia w środowisku lokalnym.
Praca z rodziną na terenie placówek wsparcia – zapotrzebowanie na współpracę, bariery współpracy, indywidualne i grupowe formy i zasady współpracy.
Wybrane techniki terapii rodzin i możliwość wykorzystania ich elementów w pedagogicznej pracy z rodziną z osobą z niepełnosprawnością intelektualną.
Wybrane metody aktywizujące w pedagogicznym wspomaganiu rodziny.
Właściwa komunikacja w relacji pedagog, osoba wspierająca – rodzina.
Pedagogizacja/psychoedukacja rodziny z osobą z niepełnosprawnością intelektualną – opracowanie scenariuszy spotkań z rodziną na temat kompetencji opiekuńczo-wychowawczych, socjalizacyjnych i rehabilitacyjnych jej członków oraz trudności w tych zakresach.
Metody kształcenia
Dyskusja, burza mózgów, indywidualna prezentacja problematyki, praca grupowa
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
Kolokwium z treści zrealizowanych na ćwiczeniach.
Przygotowanie scenariuszy spotkań z rodziną z osobą z niepełnosprawnością intelektualną.
Przygotowanie projektu dotyczącego wybranej formy wsparcia społecznego rodziny z dzieckiem z niepełnosprawnością intelektualną.
Ocena wystawiona będzie na podstawie średniej arytmetycznej ocen cząstkowych.
Ocena końcowa:
Ocenę końcową stanowi ocena z konwersatorium
Literatura podstawowa
Badora S., Czeredrecka B., Marzec D., Rodzina i formy jej wspomagania, Kraków 2001.
Borzyszkowska H., Problemy rehabilitacji i pomocy niepełnosprawnym w domu rodzinnym, przedszkolu i szkole, (w: ) Sowa J. Pedagogika specjalna w zarysie, Rzeszów 1998.
de Barbaro B. (red.), Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, Kraków 1999.
Christopher C.J., Nauczyciel – rodzic: skuteczne porozumiewanie się, Gdańsk 2004.
Cytowska B. (red.), Dorośli z niepełnosprawnością intelektualną w labiryntach codzienności. Analiza badań – krytyka podejść – propozycje rozwiązań, Toruń 2011.
Godawa J., Osoba z niepełnosprawnością na ścieżkach życia. Kultura. Społeczeństwo. Terapia. W przestrzeni niepełnosprawności, tom 2, Kraków 2017.
Kijak R., Dorośli z głębszą niepełnosprawnością intelektualną jako partnerzy, małżonkowie i rodzice, Kraków 2017.
Moczia K., Edukacyjno-terapeutyczna podróż w lepszą stronę w przestrzeni niepełnosprawności. tom 1, Kraków 2017.
Nowak, B. M. Rodzina w kryzysie. Warszawa: 2012
Satir V., Rodzina: tu powstaje człowiek, Gdańsk 2002.
Literatura uzupełniająca
Bobkowicz-Lewartowska L., Niepełnosprawność intelektualna, diagnozowanie, edukacja i wychowanie, Gdańsk 2011.
Cierpka A., Kontakt z rodziną w realiach szkolnych. (w:) Katra G., Sokołowska E., [red.]. Rola i zadania psychologa we współczesnej szkole, Warszawa 2010
Kluz M., Rodzina w procesie rewalidacji, rehabilitacji i rozwoju religijno-moralnego osób z niepełnosprawnością intelektualną, Seminare. Poszukiwania naukowe 35/4, 2014.
Kozłowska A., Znaczenie relacji rodzinnych dla pozytywnego rozwoju dziecka, Warszawa 2000.
Maciarz A., Janiszewska-Nieściuruk Z., Ochonczenko H. (red.), Człowiek niepełnosprawny w rodzinie i w środowisku lokalnym (wybrane artykuły), Zielona Góra 2001.
Ochonczenko H., Postrzeganie społeczne jako problem pedagogiczno-psychologiczny i społeczny, (w:) Ochonczenko H., Liderzy środowiska lokalnego wobec osób niepełnosprawnych, Zielona Góra 2000.
Ochonczenko H, Nowicka A. (red.) Potrzeby osób niepełnosprawnych w warunkach globalnych przemian społeczno-gospodarczych, Tom I (wybrane rozdziały), Kraków 2006.
Ochonczenko H, Paszkowicz M. A., (red.) Potrzeby osób niepełnosprawnych w warunkach globalnych przemian społeczno-gospodarczych, Tom II (wybrane rozdziały), Kraków 2006.
Wolicki M., Wychowanie do wartości, Wrocław 1999.
Uwagi
Zmodyfikowane przez dr hab. Jarosław Bąbka, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 19-04-2020 12:01)
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.