SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Praca z rodziną osoby z niepełnosprawnością intelektualną - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Praca z rodziną osoby z niepełnosprawnością intelektualną
Kod przedmiotu 05.6-WP-PSSM-MPRN
Wydział Wydział Nauk Społecznych
Kierunek Pedagogika specjalna
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów jednolite magisterskie
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2020/2021
Informacje o przedmiocie
Semestr 9
Liczba punktów ECTS do zdobycia 3
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr Helena Ochonczenko
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Ćwiczenia 15 1 9 0,6 Zaliczenie na ocenę
Wykład 15 1 9 0,6 Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

Nabycie wiedzy o strukturze i zasadach funkcjonowania systemu rodzinnego oraz cyklu życia rodziny. Poznanie istoty wsparcia społecznego oraz podmiotów wsparcia rodziny z osobą z niepełnosprawnością intelektualną w środowisku lokalnym. Poznanie form i metod pracy z rodziną osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Opanowanie umiejętności planowania współpracy z rodziną i jej realizacji w ramach form indywidualnych i grupowych.

Wymagania wstępne

Podstawowa wiedza dotycząca rodziny, jako środowiska życia człowieka. Wiedza z zakresu psychologii rozwoju i osobowości oraz psychologii wychowawczej.

Zakres tematyczny

  • Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny
  • Fazy cyklu życia rodziny – charakterystyka najczęstszych problemów w poszczególnych fazach i sposobów radzenia sobie z nimi.
  • Osoba z niepełnosprawnością intelektualną – postrzeganie społeczne, wpłw niepełnosprawności na funkcjonowanie społeczne.
  • Stosunek rodziny do osoby z niepełnosprawnością intelektualną i do programu jej usprawniania. Indywidualne i instytucjonalne wsparcie rodziny z osobą z niepełnosprawnością intelektualną – pojęcie i rodzaje wsparcia, umiejętności i techniki przydatne w pracy osoby udzielającej wsparcia, podmioty wsparcia w środowisku lokalnym.
  • Praca z rodziną na terenie placówek wsparcia – zapotrzebowanie na współpracę, bariery współpracy, indywidualne i grupowe formy i zasady współpracy.
  • Wybrane techniki terapii rodzin i możliwość wykorzystania ich elementów w pedagogicznej pracy z rodziną z osobą z niepełnosprawnością intelektualną.
  • Wybrane metody aktywizujące w pedagogicznym wspomaganiu rodziny.
  • Właściwa komunikacja w relacji pedagog, osoba wspierająca – rodzina.
  • Pedagogizacja/psychoedukacja rodziny z osobą z niepełnosprawnością intelektualną – opracowanie scenariuszy spotkań z rodziną na temat kompetencji opiekuńczo-wychowawczych, socjalizacyjnych i rehabilitacyjnych jej członków oraz trudności w tych zakresach.

Metody kształcenia

Dyskusja, burza mózgów, indywidualna prezentacja problematyki, praca grupowa

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

  • Kolokwium z treści zrealizowanych na ćwiczeniach.
  • Przygotowanie scenariuszy spotkań z rodziną z osobą z niepełnosprawnością intelektualną.
  • Przygotowanie projektu dotyczącego wybranej formy wsparcia społecznego rodziny z dzieckiem z niepełnosprawnością intelektualną.
  • Ocena wystawiona będzie na  podstawie średniej arytmetycznej ocen cząstkowych.

Ocena końcowa: 

Ocenę końcową stanowi ocena z konwersatorium

Literatura podstawowa

  • Badora S., Czeredrecka B., Marzec D., Rodzina i formy jej wspomagania, Kraków 2001.
  • Borzyszkowska H., Problemy rehabilitacji i pomocy niepełnosprawnym w domu rodzinnym, przedszkolu i szkole, (w: ) Sowa J. Pedagogika specjalna w zarysie, Rzeszów 1998.
  • de Barbaro B. (red.), Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, Kraków 1999.
  • Christopher C.J., Nauczyciel – rodzic: skuteczne porozumiewanie się, Gdańsk 2004.
  • Cytowska B. (red.), Dorośli z niepełnosprawnością intelektualną w labiryntach codzienności. Analiza badań – krytyka podejść – propozycje rozwiązań, Toruń 2011.
  • Godawa J., Osoba z niepełnosprawnością na ścieżkach życia. Kultura. Społeczeństwo. Terapia. W przestrzeni niepełnosprawności,  tom 2, Kraków 2017.
  • Kijak R., Dorośli z głębszą niepełnosprawnością intelektualną jako partnerzy, małżonkowie i rodzice, Kraków 2017.
  • Moczia K., Edukacyjno-terapeutyczna podróż w lepszą stronę w przestrzeni niepełnosprawności. tom 1, Kraków 2017.
  • Nowak, B. M. Rodzina w kryzysie. Warszawa: 2012
  • Satir V., Rodzina: tu powstaje człowiek, Gdańsk 2002.

Literatura uzupełniająca

  • Bobkowicz-Lewartowska L., Niepełnosprawność intelektualna, diagnozowanie, edukacja i wychowanie, Gdańsk 2011.
  • Cierpka A., Kontakt z rodziną w realiach szkolnych. (w:) Katra G., Sokołowska E., [red.]. Rola i zadania psychologa we współczesnej szkole, Warszawa 2010
  • Kluz M., Rodzina w procesie rewalidacji, rehabilitacji i rozwoju religijno-moralnego osób z niepełnosprawnością intelektualną,  Seminare. Poszukiwania naukowe 35/4, 2014.
  • Kozłowska A., Znaczenie relacji rodzinnych dla pozytywnego rozwoju dziecka, Warszawa 2000.
  • Maciarz A., Janiszewska-Nieściuruk Z., Ochonczenko H. (red.), Człowiek niepełnosprawny w rodzinie i w środowisku lokalnym (wybrane artykuły), Zielona Góra 2001.
  • Ochonczenko H., Postrzeganie społeczne jako problem pedagogiczno-psychologiczny i społeczny, (w:) Ochonczenko H., Liderzy środowiska lokalnego wobec osób niepełnosprawnych, Zielona Góra 2000.
  • Ochonczenko H, Nowicka A. (red.) Potrzeby osób niepełnosprawnych w warunkach globalnych przemian społeczno-gospodarczych, Tom I (wybrane rozdziały), Kraków 2006.
  • Ochonczenko H, Paszkowicz M. A., (red.) Potrzeby osób niepełnosprawnych w warunkach globalnych przemian społeczno-gospodarczych, Tom II (wybrane rozdziały), Kraków 2006.
  • Wolicki M., Wychowanie do wartości, Wrocław 1999.

Uwagi


Zmodyfikowane przez dr hab. Jarosław Bąbka, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 19-04-2020 12:01)